- Καζαμπλάνκα
- (αραβ. Dar-al-Baida, διεθν. Casablanca). Πόλη (3.397.000 κάτ. το 2003) του Μαρόκου, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας (1.615 τ. χλμ., 3.663.400 κάτ. το 2003). Βρίσκεται στην ακτή του Ατλαντικού και είναι η μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Από το λιμάνι της (ένα από τα μεγαλύτερα τεχνητά λιμάνια στον κόσμο), που είναι το κυριότερο της χώρας και από τα σπουδαιότερα της Αφρικής, εξάγονται κυρίως τα μεταλλεύματα και τα γεωργικά προϊόντα (δημητριακά, εσπεριδοειδή και πρώιμα οπωροκηπευτικά) της πλούσιας ενδοχώρας καθώς επίσης δερμάτινα είδη, μαλλί και φωσφάτα, ενώ διακινούνται περίπου τα 3/4 του εμπορίου του Μαρόκου με το εξωτερικό. Κορυφαίο βιομηχανικό κέντρο (παράγει περίπου το 50% των βιομηχανικών προϊόντων της χώρας), διαθέτει πολλές βιομηχανίες παραγωγής υφασμάτων, υαλικών, ηλεκτρονικών, οικοδομικών υλικών, μπίρας, αλιευμάτων, επίπλων και τσιγάρων. Η πόλη διαθέτει καλό σιδηροδρομικό δίκτυο αλλά και διεθνή αερολιμένα.
Γύρω από το λιμάνι και την παλιά πόλη (μεδίνα), που εκτείνεται παράλληλα με την ακτή σε μήκος περίπου ενός χιλιομέτρου, απλώνεται σαν ένα πλατύ ημικύκλιο η σύγχρονη μεγαλούπολη με τους ουρανοξύστες και τις πλατιές αρτηρίες που χτίστηκαν χωρίς πολεοδομικό σχεδιασμό, εκτός από τις περιοχές που αναπτύχθηκαν με βάση τις μελέτες των Προστ (1916) και Eκοσάρ (1946).
Στην Κ., η οποία δεν έχει αρχαία μνημεία, υπάρχουν πολλά αραβικά και γαλλικά σχολεία, μία σχολή καλών τεχνών, το Ινστιτούτο Γκέτε, το τζαμί του Χασάν Β’ (1993, ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου) και ένα πολύ ενδιαφέρον ενυδρείο με πολλά είδη ψαριών από όλες τις θάλασσες.
Ιστορία. Η περιοχή όπου είναι χτισμένη η Κ. είχε κατοικηθεί ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους. Στην αρχαιότητα υπήρχε στην ίδια περιοχή η πόλη Aνφά, η οποία τον 12ο αι. έγινε ορμητήριο Aράβων κουρσάρων και το 1468 κατελήφθη και καταστράφηκε από τους Πορτογάλους. Οι Πορτογάλοι ίδρυσαν κατόπιν (1515) ένα νέο κέντρο, την Kάζα Mπράνκα, στην οποία παρέμειναν έως το 1755. Tο 1789 οι Iσπανοί έγιναν κύριοι του μονοπωλίου σιτηρών της πόλης, στην οποία έδωσαν τη σημερινή της ονομασία (κάζα μπλάνκα = λευκός οίκος ή λευκή πόλη).
Η οικονομική της ανάπτυξη άρχισε το 1907 με την απόβαση των Γάλλων και την κατασκευή του λιμανιού της πόλης (1913-34). Κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο διαδραμάτισε σημαντικό πολιτικό και στρατιωτικό ρόλο. Τον Iανουάριο του 1943 συνήλθε στην Κ. η περίφημη διάσκεψη κατά την οποίαο Pούζβελτ, ο Tσόρτσιλ, ο Nτε Γκολ και ο Zιρό συμφώνησαν για την απόβαση στη Σικελία και για τη συνέχιση του πολέμου μέχρι την πλήρη παράδοση των δυνάμεων του Άξονα.
Το τζαμί του Χασάν Β’ στην Καζαμπλάνκα (φωτ. ΑΠΕ).
Δορυφορική φωτογραφία της κεντροδυτικής ακτογραμμής του Μαρόκου, στο μέσον της οποίας διακρίνεται η Καζαμπλάνκα, το μεγαλύτερο λιμάνι και η πολυπληθέστερη πόλη της χώρας (φωτ. NASA, earth.jsc.nasa.gon).
Dictionary of Greek. 2013.